zondag 15 januari 2017

Prostitutie in de Muziek

Dit blog hoort bij de blogjes over de Tentoonstelling 'Land van Belofte'.
Dit is het eerste blog, daarover 😌 en tevens een blog waar veel linkjes
in zitten naar vooral Youtube 🎶

Een oude radio in de tentoonstelling,
waar diverse liedjes uit te horen zijn die met 
prostitutie te maken hebben. 

Prostitutie is van oudsher een inspiratiebron geweest voor tal van kunstvormen. In deze vormen is vaak een waardeoordeel over prostitutie aanwezig, al dan niet verborgen. Goede voorbeelden zijn dronkemansliedjes waarin een prostituee bezongen wordt of treurliedjes over de zedelijke ondergang van arme meisjes. In veel liedjes is het vaak helemaal niet duidelijk dat het over prostitutie gaat. Goed voorbeeld zijn de op het eerste gezicht, onschuldige kinderliedjes 'Altijd is Kortjakje ziek' en 'Hop Marjanneke, stroop in 't kanneke'. 

Eind 19e eeuw ontstonden er nieuwe culturele vormen zoals revue, cabaret, theater, film en musical. In Nederland lieten de cabaretiers Koos Speenhoff, Willy Derby en Louis Davids van zich horen. Jasperina de Jong brak door als cabaretière met de controversiële cabaretgroep Lurelei, vooral bekend om de scherpe teksten over spraakmakende onderwerpen. Uit die tijd (1964) stamt ook het nummer 'De rosse Buurt', geschreven door Guus Vleugel, waarin de rollen worden omgedraaid en zingt over 'mannen van plezier'. 

Drs. P was zowel dichter, schrijver, cabaretier, letterkundige en zanger. Drs. P is bekend geworden om zijn doordachte en poëtische teksten met vele grappige vondsten. In 1968 verscheen zijn zevende single: 'Het huis der Schande', een poëtisch lied over een lichtekooi. Helaas kan ik daar geen filmpje op Youtube van vinden, maar wel de tekst staat online *klik* Maar als je op zijn naam klikt krijg je ook een liedje van hem over prostitutie. 

Astrid Nijgh volgde een zangopleiding bij Bep Ogterop en was getrouwd met de tekstschrijver Lennaert Nijgh. Het echtpaar schreef samen liedjes waarbij Astrid de muziek verzorgde. In 1973 bracht Astrid zelf het nummer 'Ik doe wat ik doe' op single uit. Vanwege duidelijke verwijzingen naar de prostitutie wekte dit nummer veel commotie. Het nummer bereikte de zesde plaats in de Nederlandse top 40.
In 1976 bracht Astrid Nijgh het nummer 'Alleen is maar Alleen'  in de top 40 bleef dit nummer maar 4 weken staan en kwam het niet hoger dan nummer 28. Het nummer werd ook uitgebracht door Nelly Wijsbek.

De koningin van het Nederlandse levenslied; Maria Servaes-Bey zong onder de artiestennaam Zangeres zonder Naam. Mijn oma hoorde haar graag zingen, dus ik kan haar liedjes mee zingen, maar wat verafschuwde ik haar stem (sorry). Zij zong ook over de prostitutie; namelijk in  het nummer 'Keetje Tippel', een levenslied over Keetje die in de prostitutie belandde, het lied verscheen in 1975 en bereikte de tiende plaats in de Nederlandse top 40. Het lied was naar aanleiding van het boek van Neel Doff, dat in 1974 was uitgegeven in het Nederlands (geschreven in het Frans). Het boek heb ik begin januari gelezen, al kende ik het verhaal al door de film uit 1975 met Monique van de Ven in de hoofdrol. 

Wat ik miste in de tekst in het museum, was het verhaal over 'Malle Babbe' van Rob de Nijs. De tekst is afkomstig van de Haarlemse schrijver Lennaert Nijgh. Zou deze Haarlemmer gerefereerd hebben naar het schilderij van Malle Babbe van Frans Hals? Terwijl zij op het schilderij geen prostituee is. 
 
De toegangspoort van het Noordelijk Scheepvaartmuseum is zolang de tentoonstelling duurt verlicht met rood licht. Toen het licht nog maar net rood was, liepen er bouwvakkers langs die begonnen spontaan 'Roxanne' te zingen van The Police. Van dit nummer bestaat ook een variant uit de film Moulin Rouge 'El tango de Roxanne'.

Zo blijkt maar weer, dat niet alleen de Nederlanders zingen over de prostitutie. Ik ben een liefhebber van Edith Piaf en ook zij zong erover in het nummer 'Milord' uit 1959, geschreven door Georges Moustaki. Natuurlijk bestaat van dit nummer ook een Nederlandse versie. De Nederlandse versie wordt gezongen door Corry Brokken die de titel het zelfde heeft gelaten.

Zelf vond ik online een super bekend nummer, waarvan ik nooit door heb gehad, dat het over een high class call girl. "Killer Queen" de vierde single van Queen, waarmee ze in Engeland op de tweede plaats van de hitlijsten terecht kwamen en zo bekend werden bij het grote publiek. Freddie Mercury werd bij het schrijven van dit nummer beïnvloed door o.a The Beatles en The Beach Boy's. In plaats van een vleugel, zoals hij die normaal gebruikte, nam Mercury het nummer met een buffetpiano op, voor een Vaudeville-gevoel.

In 1982 kwam de heavy metal band Iron Maiden met het nummer "22 acacia avenue" op het album 'The number of The Beast'. Het verhaal in 22 acacia avenue gaat over Charlotte the Harlot, een fictieve prostituee die we in het gelijknamige nummer al op het eerste album van Iron Maiden leerden kennen. Nouja, ik niet... ik kreeg deze tip via facebook naar aanleiding van dit blog. Charlot werkt volgens het nummer in een bordeel op 22 acacia avenue. Acacia Avenue is een cliché in de Britse cultuur voor een gemiddelde, normale, middel-klasse straat in een voorstad. Er zijn minstens 60 Acacia Avenues in het Verenigd Koninkrijk en negen van hen zitten in Greater Londen. Ook komt de straatnaam voor in Ottawa, Ontario, Stockton en Californië.

In 1984 brak Tina Turner door als solo-artiest met het nummer "Private dancer" het nummer werd geschreven door Mark Knopfler en hij had het eigenlijk bedoeld voor Dire Straits, maar hij vond het nummer niet bij een mannelijke zanger passen.

Verder voor mij bekende nummers uit mijn jeugd/tienerjaren: Blondie die twee nummers over prostitutie zong "Sex offender" en "Call me". Salt 'n Pepa met "None of your business"

Denk verder aan: "Bad Girls" van Donna Summer, Ramones met het nummer "53rd and 3rd",
Er zullen nog veel meer liedjes bestaan, die ik niet ken of me niet te binnen schieten. Mocht je nieuwsgierig zijn naar de tentoonstelling, die over veel meer dan alleen de muziek gaat? De tentoonstelling loopt nog tot 2 april 2017.




Bronnen:

- Noordelijk Scheepvaartmuseum
-Wikipedia
- Youtube
- www.metalfan.nl





4 opmerkingen:

tagrijn zei

Daar heb je heel wat speurwerk voor gedaan. Goed doorwrocht artikel. In Marjanneke en Kortjakje heb ik altijd twee onschuldige 'deernen'gezien. Laat de poppekes dansen... Tja, zou zomaar kunnen!

Zakina zei

Het is leuk om te speuren :)

De 'poppetjes' zijn mogelijk de Franse soldaten, of de oranjegezinden die door de Fransen werden verdreven.

Anoniem zei

Wat dacht je van Kroneburgpark (Frank Boeijen) en Meisjes van de Nacht (Edwin Roelvink)

Zakina zei

Dankjwel voor de aanvulling :)

Popeye & Frank "Rocky" Fiegel

Popeye, Museum aan de A Wist jij dat 𝗣𝗼𝗽𝗲𝘆𝗲 gebasseerd is op een echt persoon?  Klik op Foto voor Youtube video van 2½ minuut Frank &q...